Languagelinks.org Cebuano Title








 

Linggwistiks Para sa mga Mag-aaral ng AGHAM PANLIPUNAN 1

by Jessie Grace U. Rubrico


MGA WIKA SA PILIPINAS

Ang mga katutubong wika sa Pilipinas ay nasakop sa pamilya ng wikang Austronesian. Isa ito sa pinakamalaking pamilya ng mga wika sa buong mundo. Ang humigit kumulang 1,000 wika (Ruhlen, 1987) na napabilang sa pamilyang ito ay ginagamit sa Indonesia, Malaysia, Pilipinas; sa iilang lugar ng Vietnam, Cambodia, Taiwan; Madagascar; at sa kapuluan ng Timog at Gitnang Pacifico (maliban sa Australia at ilang lugar sa New Guinea

Ang pamilyang Austric

Ayon kay Comrie (1987; p.15), apat na malalaking grupo ng mga wika ang nagkatagpo sa Timog Asya: ang Indo-Aryan sa pamilyang Indo-European, sa bandang hilaga; ang Dravidian sa katimogan; ang Sino-Tibetan sa karatig na hilagang hangganan; at ang Austro-Asiatic. Nang dumako siya sa Timog-Silangang Asya, idinagdag niya sa Sino-Tibetan at Austro-Asiatic ang dalawa pang pamilya --ang Kadai (Kam-Tai) at ang Austronesian. Inilarawan sa diagram 1 ang dibisyong ito.
 
 
 

Timog Asya
Timog-Silangan Asya
Indo-Aryan (Indo-European)
 
Dravidian
 
Sino-Tibetan
Sino-Tibetan
Austro-Asiatic
Austro-Asiatic
 
Kadai
 
Austronesian

Diagram 1  Ang mga pamilya ng wika sa Timog at Timog-Silangang Asya.

Ang mga wika sa Timog-Silangang Asya ay maaring hatiin sa dalawa -- Sino-Tibetan at Austric, na siyang itinawag ng mga iskolar sa grupo ng huling tatlong pamilya -- Austro-Asiatic, at Austronesian. Gayun pa man,. ang subdibisyong ito ay binago kaunti sa mga pag-aaral nina Schmidt (1926), Benedict (1942), Sebeok (1942), Greenberg (1980), Diffloth (1974; 1982) na ginawan ng sentisis ni Ruhlen (1987:151-156). Ang Kadai ay isinama sa Tai sa isang sanga na tinawag nilang Daic, na isinama naman sa Austronesian sa sangang Austro-Tai. Idinagdag rin ang Miao-Yao. Ito ay ipinakita sa diagram 2.
 

AUSTRIC
1.   MIAO-YAO
2.   AUSTROASIATIC
3.    AUSTRO-TAI 
2.1.   MUNDA 3.1.   DAIC
2.2   MON-KHMER        i.  DAIC
       i.  NORTH        ii   KADAI
      ii.  EAST 3.2   AUSTRONESIAN
     iii.  SOUTH 

Diagram 2   Pamilya ng mga wikang AUSTRIC





Ang Austric ay may kabuuang 1,200 wika at may humigit kumulang 293 milyon ang nagsasalita nito(Ruhlen,1987: p.148),. Ang Miao-Yao ay matagpuan sa katimogang China sa probinsya ng Guizhou at sa hilagang bahagi ng Vietnam, Laos, at Thailand. May mga 5 milyon ang nagsasalita nito. Ang Austroasiatic naman ay may 150 wika at may mga 56 milyon ang nagsasalita nito. Ito ay nahati sa dalawa: (1) ang Munda na matatagpuan sa hilaga-silangang India -ang Santali at ang Mundari ay ang pinakamalaki sa 10 wika napaloob sa grupong ito na ginagamit sa may mga 6 milyon; at, (2) ang Mon-Khmer na siyang ginagamit sa kalawakang Timog-silangang Asya -- sa Laos, Vietnam, Kampuchea, sa ilang bahagi sa Thailand, Burma, Malay peninsula, sa mga Isla ng Nicobar. Sa 150 wika na napabilang nito, ang Vietnamese at at Khmer ang pinakatanyag.

Ang Daic ay may 60 wika na ginagamit ng humigit kumulang ng 50 milyong tao sa Thailand, Laos, hilagang Vietnam, Burma, timog China, at sa kapuloan ng Hainan. Ang Thai at Lao ang pinakamalaking grupo sa pamilyang ito.

Next Page : Ang mga subgroup sa Austronesian        
Previous Page                







Maintained by Mark Rubrico